Tác giả: Nguyễn Nhật Ánh
Người dịch: Nhã Thuyên & Kaitlin Rees
——————-chương 1————————–
Chú Đàn bảo tôi:
– Con xòe tay ra cho chú xem nào!
Uncle Dan turns to me, “Open up your hand my boy, let’s have a look.”
Tôi co những ngón tay lại, nắm thật chặt và giấu ra sau lưng:
My fingers clench together and go into hiding behind my back, “But my hands are clean! I washed them just this morning.”
– Tay con sạch cơ mà. Hồi sáng con đã rửa tay rồi.
Chú Đàn phì cười:
– Chú có định khám tay con đâu. Con xòe tay ra để chú xem con có mấy cái hoa tay thôi.
Uncle Dan crack into laughter, “I’m not planning an inspection. Just open up your hands and let’s have a look to see how many fingers in bloom you have, that’s all.”
Đằng sau lưng, hai bàn tay tôi lỏng đi. Tôi chìa bàn tay trái ra trước mặt chú Đàn, thắc mắc:
– Hoa tay là gì hở chú?
Behind my back, my two hands instantly relax. I extend the left one up to uncle Dan’s face, wondering, “So what’s a finger in bloom anyway?”
Chú Đàn dựng mắt nhìn tôi:
– Con lớn từng này rồi mà không biết hoa tay là gì à?
Uncle Dan raise his eyebrows to look at me, “You’re how old and you still don’t know about fingers in bloom, eh?”
Chú cầm lấy bàn tay tôi, chậm rãi giải thích:
– Hoa tay là những vân tay hình tròn ở đầu mỗi ngón tay. Hoa tay càng nhiều thì vẽ càng đẹp. Nếu con có mười cái hoa tay, con sẽ vẽ đẹp nhất lớp. Con viết chữ cũng đẹp nhất lớp.
Taking hold of my hand, he explains so can I catch each word, “A finger is in bloom if the lines of your fingerprint form complete circles. The more fingers you have like this, the more beautiful your drawings are. If you have ten fingers in bloom, it means you can draw the most beautifully in your class. And write the most beautifully too.”
Tôi hồi hộp nhìn chú Đàn săm soi từng ngón tay tôi. Có cảm giác như chú đang nghiên cứu những chiếc gân lá trên năm chiếc lá.
My heart flutters watching uncle Dan scrutinize each of my fingers. I feel like he’s researching the veins of a leaf.
Tôi nín thở, hỏi:
– Con có mấy cái hoa tay hả chú?
Hold my breath, I ask, “So how many fingers in bloom do I have?”
Chú Đàn lắc đầu, thất vọng:
– Chẳng có cái nào hết.
Uncle Dan shakes his head, disappointed. “Not a single one.”
Tôi lặp lại, buồn rười rượi:
– Chẳng có cái nào hết.
I somberly repeat, “Not a single one.”
Trong một giây, tôi cảm thấy mắt tôi chợt tối đi. Trái tim tôi quặn thắt và rơi xuống một chỗ nào đó, rất xa, có thể là tận những đầu ngón chân.
Within that moment, I feel my eyes start to cloud. My heart gives a sharp squeeze and drops down to someplace, far away, perhaps to the tip of my toes.
– Con đừng lo! – Chú Đàn vừa nói vừa dùng ánh mắt để sưởi ấm tôi – Con đâu có biết vẽ bằng tay trái, đúng không? Tay phải mới quan trọng. Nào, con đưa tay phải ra đây!
“Don’t worry my boy!” Uncle Dan says as the glimmer in his eyes warms me up. “You’re not left-handed, are you? The right hand, now that’s the important one. Come on, pass your right hand over here!”
Tôi như vừa được vớt lên từ dưới suối. Tôi lật đật chìa tay phải ra và chú Đàn thận trọng nâng bàn tay tôi lên sát mắt, lần này động tác của chú hết sức từ tốn, như thể chú cho rằng những cử động mạnh sẽ khiến vân tay của tôi xô lệch đi.
As if I’ve been fished out from underwater, I shove my right hand out and uncle Dan carefully brings it up close to his eyes, this time his movements are extremely measured as if fearing any sudden motion might distort my fingerprint form.
Ngay cả khi kiếm tìm những đường vân tròn trên từng ngón tay tôi, trông chú cũng chăm chú hơn, tôi thấy môi chú mím chặt và mày chú nhíu lại, tưởng như chú đang quan sát những con bọ qua kính lúp.
As he’s checking each fingertip for circles, he seems to grow more and more cautious, his lips pressing tensely and his eyebrows furrowing, I imagine he’s observing little bugs through a magnifying glass.
– A, có một cái đây rồi! – Chú hét lên sung sướng.
“Ah, here we are!” He shouts in glee.
– Hoa tay hở chú? – Tôi nôn nao buột miệng, cố kềm một tiếng reo vì sợ mình nghe nhầm.
“A finger in bloom?” The question bursts from my mouth, though I try to control the yelp and my stomach is in knots, fearing I’ve misheard.
– Ờ, hoa tay! – Gương mặt chú Đàn sáng bừng như có một ngọn nến vừa thắp lên trong mắt chú – Có một cái hoa tay trên ngón cái.
“Yep, a finger in bloom!” Uncle Dan’s face radiates like candles have just been lit in his eyes. “You have a blooming thumb.”
Tôi run run hỏi:
– Chú ơi, thế còn những ngón khác?
“My next question trembles, “So, are there other fingers too?”
Chú Đàn chẹp chẹp miệng:
– Chờ đã!
Uncle Dan clucks his tongue disapprovingly, “Patience!”
Chú lại nghiêng đầu, mân mê từng ngón tay tôi bằng cả tay lẫn mắt, miệng lẩm bẩm xuýt xoa:
– Ngón trỏ, chậc, hỏng rồi!
– Ngón giữa. Ôi, sao ngón này cũng chẳng thấy gì!
– A, có đây rồi. Một cái hoa tay nữa nè!
He tilts his head, gently grasping each finger with both his hands and eyes, mumbling under his breath, “Index finger, cripes, defective! Middle finger, oh! How can there be nothing on this one either? Ah! Here we are, one more finger in bloom!”
Tôi lại hỏi, như người mơ ngủ:
– Hoa tay hở chú?
I ask again, as if talking in my sleep, “Is it a finger in bloom?”
– Ơ, cái thằng này! – Chú Đàn mắng tôi nhưng mắt chú nói điều ngược lại – Chú đang tìm hoa tay của con mà.
“Yeah you dumb-dumb,” uncle Dan scolds me though his eyes reveal their warmth, “that’s what I’m looking for.”
Nhưng đó là cái hoa tay cuối cùng chú tìm được.
But that was the last blooming finger my uncle could find.
Ngón út tay phải của tôi chẳng có cái hoa tay nào.
The pinky on my right hand had nothing blooming at all.
Như vậy tôi có cả thảy hai cái hoa tay. Một trên ngón cái và một trên ngón áp út.
So altogether, two fingers with special talents: one thumb, one ring finger.
Chú Đàn bảo tôi nhìn vào đầu mỗi ngón tay và chú bắt đầu giảng giải.
Uncle Dan then tells me to take a look at each fingertip and begins a teacherly explanation.
Đúng như chú Đàn nói, những đường vân trên đầu ngón tay áp út bên phải của tôi tròn quay, vòng bên trong nhỏ nhất, bé bằng hạt tấm, rồi tới những vòng lớn hơn xếp thành từng lớp trông hệt như những vòng sóng khi tôi nghịch ngợm ném một hòn sỏi xuống mặt ao.
Just like he says, the lines forming the fingerprint of my right ring finger go complete circles around one in the centre, tiny like the kernel of a seed, and expand in larger ripples exactly like those I make when flinging pebbles into a pond.
Hoa tay trên ngón cái của tôi không đều đặn bằng, những đường vân xoắn vào nhau như vũng nước xoáy nhưng chú Đàn bảo nó chính là hoa tay đấy con, chỉ có điều cái hoa này không đẹp bằng cái hoa kia.
The blooming print on my thumb is not as even as round, the lines swirl around with each other like a whirlpool, but uncle Dan says it’s still a finger in bloom – just that the thumb’s bloom doesn’t have the same beauty as some other kinds of flowers.
Chú nhìn ra sân nắng, nheo nheo mắt:
– Con nhìn ra sân mà xem. Có rất nhiều loài hoa, nhưng không phải các loài hoa đều đẹp như nhau, đúng không?
He looks out into the sunny yard, slightly narrowing his eyes, “Just look out into the yard and see. There are so many kinds of flowers, but they all don’t have the same beauty, right?”
Kể từ hôm đó, gặp ai tôi cũng tóm lấy, đòi xem hoa tay.
Since that day, anytime I meet someone I take their hand and ask to see if any of their fingers are in bloom.
Thằng Tường em tôi có sáu cái hoa tay khiến tôi sửng sốt:
– Ôi, sao mày nhiều hoa tay thế này. Mai mốt lớn lên mày viết và vẽ đẹp lắm đấy!
My little brother Tuong shockingly has six fingers in bloom.
“Oh, how can you have so many fingers in bloom like this?! You’re going to grow up to write and draw so beautifully!”
– Hoa tay là gì hở anh? – Tới phiên thằng Tường hỏi tôi. Và tôi lại giảng giải cho nó.
“What’s a finger in bloom?” Tuong asks me, and I, in turn, give him the teacherly explanation.
Nó tròn mắt nhìn tôi:
– Thế anh có mấy cái hoa tay?
His round eyes watch me, “And so how many fingers in bloom do you have then?”
Tôi thở dài:
– Tao chỉ có hai cái à.
Sighing, “Well I’ve just got two of ‘em*”
Giọng tôi thất vọng như thể tôi chỉ có hai cái răng hoặc hai ngón chân.
My voice heavy with disappointment, as if I were saying I only had two teeth or two toes.
Tường kiểng chân lên để có thể bá vai tôi:
– Nhưng dù thế em cũng không thể vẽ đẹp bằng anh. Bao giờ anh cũng là người vẽ đẹp nhất.
Tuong stands up on his tiptoes so he can put his arms around my shoulders, “But even so, I still can’t draw as good** as you. You’re always the one who can draw the most beautifully.”
Nghe Tường nói vậy, tôi cảm thấy mình được an ủi một chút.
Hearing him speak like this consoles me a bit.
Đến lớp, tôi chộp tay từng đứa bạn, săm soi.
At school, I take up my classmate’s hands for close investigation.
Và tôi buồn nẫu ruột khi nhận ra đứa nào cũng nhiều hoa tay hơn tôi.
My heart sinks to realise that every other kid has more fingers in bloom than me.
Riêng con Mận, ngón tay nào của nó cũng có hoa tay.
Especially my pal Little Plum: every single finger in bloom.
Các đường vân tròn xoay, đều tăm tắp. Tôi nhìn những ngón tay nở hoa của nó, nói giọng ghen tị:
– Mày nhiều hoa tay thật đấy. Nếu mỗi bàn tay của mày có sáu ngón như ông Năm Ve, chắc mày có tới mười hai cái hoa tay.
Round swirls of fingerprints, all lined up one after the other. I look at her fingers blooming flowers, my voice green with envy, “You’ve really got a whole blooming hand here. I bet if your hands had six fingers like Old Mr. Five Bottles, you’d probably have twelve fingers in bloom.”
Con Mận rụt cổ:
– Eo ôi, mình sợ lắm! Mình không cần tới mười hai cái hoa tay đâu!
Littile Plum’s neck reels, “Ew, no! I don’t want twelve fingers in bloom at all!”
—- hết chương 1—-
[Chú thích]
Đoạn dịch tiếng Anh trên là sản phẩm của 2 tác giả Nhã Thuyên và Kaitlin Rees nên xin được tôn trọng và trích xuất nguyên văn. Chính vì lẽ đó, trong bài có một vài từ viết tắt cũng như cách dùng từ có thể gây thắc mắc thiết nghĩ cần ghi chú và giải thích vài dòng để những ai quan tâm tiện bề tham khảo.
*
“‘em” or “em” is a way of writing ‘them’ that shows how it sounds in informal conversation: “‘em” hoặc “em” là cách viết gọn của “them” trong các cuộc nói chuyện thường ngày, các cuộc hội thoại không mang tính chất trang trọng
**
Theo từ điển Oxford, trong văn phong thường ngày (đặc biệt ở Bắc Mỹ), “good” vẫn có thể là một trạng từ. Vì vậy tác giả sử dụng câu:
I still can’t draw as good as you.
Thay vì: I still can’t draw as well as you.
